I. Thực tiễn ứng dụng blockchain trong ngành du lịchViệt Nam hiện nay
ViệtNam, với tiềm năng du lịch phong phú từ các di sản văn hóa đến các điểm đếnthiên nhiên nổi bật, đang nỗ lực ứng dụng công nghệ hiện đại để nâng cao trảinghiệm du lịch và quản lý hiệu quả các dịch vụ du lịch. Trong bối cảnh này,công nghệ Blockchain đang dần khẳng định vai trò quan trọng trong việc tái cấutrúc các quy trình truyền thống, tạo ra các giá trị mới, từ đó giúp nâng caonăng lực cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam trên bản đồ du lịch quốc tế.
1.Truy xuất nguồn gốc và xác thực thông tin du lịch
Mộttrong những ứng dụng nổi bật của Blockchain trong ngành du lịch là khả năngtruy xuất nguồn gốc và xác thực thông tin. Trong bối cảnh du khách ngày càngquan tâm đến tính minh bạch và chất lượng dịch vụ, Blockchain cung cấp giảipháp cho phép các đơn vị cung cấp dịch vụ và sản phẩm du lịch đảm bảo rằngthông tin liên quan đến nguồn gốc sản phẩm, từ thực phẩm, đặc sản địa phương đếncác tour du lịch, đều chính xác và đáng tin cậy.
Ví dụ,trong các sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc trưng của từng địa phương, công nghệBlockchain giúp ghi nhận thông tin về nguồn gốc xuất xứ, quy trình sản xuất vàchất lượng sản phẩm, từ đó giúp du khách yên tâm khi lựa chọn mua sắm. Điều nàykhông chỉ nâng cao trải nghiệm của du khách mà còn tạo ra giá trị bền vững chocác nhà cung cấp sản phẩm du lịch địa phương.
2.Quản lý danh tính và bảo mật thông tin khách hàng
Bảo mậtthông tin khách hàng là một vấn đề được đặt lên hàng đầu trong ngành du lịch, nhấtlà trong bối cảnh số lượng các cuộc tấn công mạng và việc lạm dụng dữ liệu cánhân ngày càng gia tăng. Blockchain với tính năng lưu trữ dữ liệu phân tán,không thể thay đổi, giúp quản lý và bảo mật thông tin khách hàng hiệu quả hơn.
Tại mộtsố khu nghỉ dưỡng và resort cao cấp, Blockchain đã được áp dụng để quản lý danhtính khách hàng, giúp đơn giản hóa quy trình check-in/check-out, đồng thời bảovệ thông tin cá nhân. Ví dụ, thông tin cá nhân của du khách được mã hóa và lưutrữ trên Blockchain, chỉ cho phép truy cập khi có sự cho phép từ người dùng, từđó giảm thiểu rủi ro bị rò rỉ thông tin.
3.Hợp đồng thông minh và thanh toán không dùng tiền mặt
Trongngành du lịch, các giao dịch tài chính liên quan đến việc đặt phòng khách sạn,vé máy bay, và các dịch vụ du lịch khác thường xuyên gặp phải vấn đề như rủi rogian lận, chi phí trung gian cao, và sự chậm trễ trong quá trình xác nhận thanhtoán. Hợp đồng thông minh (Smart Contracts) trên nền tảng Blockchain cung cấpgiải pháp tự động hóa và minh bạch hóa các giao dịch này.
Ví dụ,các nền tảng đặt phòng khách sạn và tour du lịch ứng dụng hợp đồng thông minhgiúp đảm bảo rằng tiền chỉ được chuyển giao khi các điều kiện thỏa thuận đượcđáp ứng, như khi khách hàng đã nhận phòng đúng như cam kết. Điều này không chỉgiảm thiểu rủi ro gian lận mà còn giúp các giao dịch trở nên nhanh chóng và chiphí thấp hơn do loại bỏ các bên trung gian.
4.Quản lý chuỗi cung ứng trong ngành du lịch
Mộttrong những thách thức lớn nhất trong ngành du lịch là quản lý chuỗi cung ứng,từ việc đặt vé máy bay, khách sạn đến quản lý các tour du lịch và dịch vụ hỗ trợ.Blockchain cung cấp giải pháp giúp tối ưu hóa và minh bạch hóa toàn bộ chuỗicung ứng này, đảm bảo rằng mọi khâu trong quá trình đều được ghi nhận một cáchchính xác và không thể bị thay đổi.
Trong bốicảnh du lịch sinh thái và du lịch trải nghiệm đang trở thành xu hướng,Blockchain có thể được ứng dụng để đảm bảo rằng các dịch vụ du lịch, từ sản phẩmđịa phương đến quy trình phục vụ, đều tuân thủ các tiêu chuẩn bền vững và minhbạch. Điều này giúp tăng cường niềm tin của du khách, đồng thời bảo vệ thươnghiệu của các nhà cung cấp dịch vụ.
II. Giảipháp và định hướng triển khai blockchain trong du lịch Việt Nam
1.Hoàn thiện khung pháp lý
Mộttrong những yếu tố quan trọng nhất để triển khai thành công Blockchain trongngành du lịch là cần có một khung pháp lý đầy đủ, rõ ràng và phù hợp. Hiện tại,Việt Nam vẫn chưa có những quy định cụ thể về Blockchain, dẫn đến nhiều khókhăn cho các doanh nghiệp trong việc ứng dụng công nghệ này vào các hoạt độngkinh doanh. Để khắc phục tình trạng này, chính phủ cần:
- Xây dựng và ban hành các quy định chuyên biệt: Cần sớm ban hành các quy định liên quan đến việc sử dụng Blockchain trong các hoạt động du lịch, từ quản lý thông tin khách hàng, xác nhận giao dịch đến việc bảo vệ dữ liệu cá nhân. Những quy định này cần phải cụ thể, minh bạch và có tính khả thi cao.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho các thử nghiệm và triển khai Blockchain: Chính phủ nên thiết lập các cơ chế thử nghiệm như sandbox, cho phép các doanh nghiệp thử nghiệm ứng dụng Blockchain trong môi trường kiểm soát nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý hiện hành. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp mà còn tạo điều kiện để kiểm tra và hoàn thiện khung pháp lý trước khi áp dụng rộng rãi.
- Cập nhật liên tục các quy định pháp luật: Với tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ, các quy định về Blockchain cũng cần được điều chỉnh và cập nhật thường xuyên để theo kịp xu hướng toàn cầu. Các quy định cần linh hoạt, tránh tình trạng lạc hậu hoặc cản trở sự phát triển của công nghệ.
2.Tăng cường nhận thức và đào tạo
Blockchainvẫn còn là một khái niệm mới mẻ đối với nhiều doanh nghiệp và người tiêu dùng tạiViệt Nam. Việc thiếu hiểu biết về công nghệ này có thể dẫn đến tâm lý e ngại,do dự trong việc triển khai. Do đó, cần phải có các biện pháp nâng cao nhận thứccộng đồng thông qua:
- Chương trình đào tạo chuyên sâu: Tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo chuyên đề dành cho doanh nghiệp trong ngành du lịch nhằm cung cấp kiến thức về cách thức hoạt động, lợi ích và ứng dụng của Blockchain. Các khóa học này cần được thiết kế cụ thể, phù hợp với nhu cầu thực tiễn của từng doanh nghiệp.
- Chiến dịch truyền thông rộng rãi: Chính phủ và các tổ chức liên quan nên phối hợp thực hiện các chiến dịch truyền thông để phổ biến thông tin về Blockchain cho người dân, giải thích rõ ràng về cách thức công nghệ này có thể cải thiện trải nghiệm du lịch và tăng cường bảo mật thông tin cá nhân.
- Hỗ trợ từ các cơ quan chuyên môn: Các hiệp hội du lịch, tổ chức nghề nghiệp có thể đóng vai trò trung gian kết nối giữa các doanh nghiệp và chuyên gia công nghệ, cung cấp thông tin, tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật trong quá trình chuyển đổi sang ứng dụng Blockchain.
3.Xây dựng cơ chế hỗ trợ và thử nghiệm
Để giảmthiểu rủi ro khi triển khai công nghệ mới, việc xây dựng các mô hình thử nghiệm(sandbox) là cần thiết. Các mô hình này cho phép doanh nghiệp tiến hành thửnghiệm các ứng dụng Blockchain trong môi trường an toàn và có kiểm soát, giúpxác định các vấn đề tiềm ẩn trước khi đưa vào triển khai thực tế. Một số biệnpháp hỗ trợ cụ thể bao gồm:
- Thiết lập sandbox pháp lý: Các cơ quan quản lý nên cho phép một số doanh nghiệp tham gia vào sandbox để thử nghiệm các giải pháp Blockchain mà không phải chịu những ràng buộc pháp lý nghiêm ngặt như trong môi trường kinh doanh thông thường. Điều này tạo cơ hội cho doanh nghiệp thử nghiệm, đổi mới và cải tiến dịch vụ của mình.
- Chương trình hỗ trợ tài chính và kỹ thuật: Cần có các gói hỗ trợ tài chính hoặc các khoản vay ưu đãi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp họ tiếp cận nguồn vốn để đầu tư vào công nghệ Blockchain. Bên cạnh đó, các tổ chức như trung tâm nghiên cứu, các trường đại học cũng nên tham gia vào việc cung cấp các giải pháp kỹ thuật và tư vấn cho doanh nghiệp.
- Hỗ trợ từ các tổ chức khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo: Việc hợp tác với các trung tâm đổi mới sáng tạo và vườn ươm khởi nghiệp là yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy ứng dụng Blockchain. Các doanh nghiệp khởi nghiệp với khả năng sáng tạo và đổi mới cao có thể đóng góp những ý tưởng và giải pháp mang tính đột phá cho ngành du lịch.
4.Hợp tác quốc tế và học hỏi kinh nghiệm
ViệtNam có thể học hỏi từ kinh nghiệm thành công của các quốc gia như Singapore,Hàn Quốc, Nhật Bản trong việc triển khai Blockchain vào ngành du lịch. Một sốhoạt động cần thực hiện bao gồm:
- Tham gia các diễn đàn và hội nghị quốc tế: Việt Nam cần tích cực tham gia các diễn đàn, hội nghị quốc tế về Blockchain để cập nhật xu hướng công nghệ, chia sẻ kinh nghiệm và xây dựng mạng lưới hợp tác với các quốc gia tiên tiến.
- Hợp tác với các chuyên gia quốc tế: Việc mời các chuyên gia quốc tế về Blockchain tham gia tư vấn, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật cho các dự án trong nước sẽ giúp nâng cao trình độ chuyên môn và đảm bảo quá trình triển khai diễn ra suôn sẻ.
- Xây dựng các dự án hợp tác song phương và đa phương: Chính phủ và các doanh nghiệp Việt Nam nên tìm kiếm cơ hội hợp tác với các đối tác quốc tế để triển khai các dự án thí điểm sử dụng Blockchain trong du lịch. Việc này không chỉ giúp tích lũy kinh nghiệm mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế.