Theo quy định tại khoản 4, Điều 72 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015, phiên giải trình được tiến hành theo trình tự sau đây:

Bước 1: Chủ tọa nêu nội dung yêu cầu giải trình, người có trách nhiệm giải trình;

Bước 2: thành viên Thường trực Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã tham dự nêu yêu cầu giải trình;

Bước 3: người giải trình có trách nhiệm giải trình vấn đề được yêu cầu;

Bước 4: đại diện cơ quan, tổ chức được mời tham dự phiên giải trình phát biểu ý kiến;

Bước 5: Chủ tọa tóm tắt nội dung phiên giải trình, dự kiến kết luận vấn đề được giải trình.

Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã xem xét, thông qua kết luận vấn đề được giải trình; kết luận được thông qua khi có quá nửa tổng số thành viên Thường trực Hội đồng nhân dân biểu quyết tán thành.

Kết luận của Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã được gửi đến đại biểu Hội đồng nhân dân, người được yêu cầu giải trình và cơ quan, tổ chức có liên quan.

 Cơ quan, cá nhân có liên quan có trách nhiệm thực hiện kết luận của Thường trực Hội đồng nhân dân; trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ thì Thường trực Hội đồng nhân dân báo cáo Hội đồng nhân dân xem xét, quyết định.

Trong quá trình tiếp công dân, Thường trực Hội đồng nhân dân nhận đơn khiếu nại, tố cáo của công dân để xem xét. Trong trường hợp thấy cần thiết, Thường trực Hội đồng nhân dân tiến hành giám sát. Theo quy định tại khoản 1 Điều 73 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015, Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã giám sát việc thi hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo bằng hình thức tổ chức Đoàn giám sát hoặc giao cho các Ban của Hội đồng nhân dân giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo tại địa phương.

Trong quá trình giám sát việc thi hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo nếu phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân thì Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền áp dụng các biện pháp cần thiết để kịp thời chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật và khôi phục lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân bị vi phạm; yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý, xem xét trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật; trường hợp không đồng ý với việc giải quyết của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó thì yêu cầu người đứng đầu cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp xem xét, giải quyết.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm thực hiện yêu cầu của Thường trực Hội đồng nhân dân và phải báo cáo Thường trực Hội đồng nhân dân trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày ra quyết định giải quyết.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 74 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015, Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã có trách nhiệm giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri và chuẩn bị báo cáo giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri của Ủy ban nhân dân cấp xã trình Hội đồng nhân dân cùng cấp. 

Báo cáo của Ủy ban nhân dân cấp xã về kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri phải được Ban của Hội đồng nhân dân thẩm tra theo sự phân công của Thường trực Hội đồng nhân dân.