II.      THƯỢNGNGHỊ VIỆN

1.Thành phần, nhiệm kỳ:

Thượng nghị viện (Sénat) đại diện cho các đơn vịhành chính lãnh thổ ở trong nước Pháp, ở hải ngoại và cộng đồng người Pháp ở nướcngoài. Thượng nghị viện mang tính ổn định và vững chãi hơn Hạ nghị viện vì nókhông thể bị giải thể.

Cũng giống như Hạ nghị viện, Thượng nghị việncó chức năng thông qua luật, giám sát hoạt động của Chính phủ và đánh giá cácchính sách công, Thượng nghị viện cũng có thể tham gia cùng Hạ nghị viện tronghoạt động sửa đổi Hiến pháp.

Thượng nghị viện bao gồmkhông quá 348 đại biểu, được thành lập bằng bầu cử gián tiếp bởi các đại cửtri, có nhiệm kỳ 6 năm.Từ năm 2011, các cuộc bầu cử Thượng nghị viện sẽ diễn ra 3 năm một lần đểthay thế ½ số thành viên.

2. Các cơ quan của Thượng nghị viện:

 Nhìn chung cơ cấutổ chức của Thượng nghị viện về cơ bản không có nhiều sự khác nhau so với Hạnghị viện, nhưng lại có sự khác nhau trong việc thực hiện quyền lực của mình. Cảhai viện cùng tham gia vào ban hành văn bản luật, tuy nhiên thủ tục lập pháp củaThượng nghị viện có những điểm khác nhau so với Hạ nghị viện. Giống như Hạ nghịviện, cơ cấu của Thượng nghị viện cũng gồm, Chủ tịch Thượng nghị viện, Ban thườngvụ, các Ủy ban thường trực, Hội nghị Chủ tịch, Thượng nghị sĩ và Đoàn Thượngnghị sĩ, các nhóm chính trị.

2.1     Chủtịch Thượng nghị viện:

Chủ tịch thượng nghị viện là nhân vật quan trọng thứ 2 của nền cộnghòa, giữ vai trò đại diện cho Thượng nghị viện và điều hành các phiên họp. Chủ tịchThượng nghị viện đảm nhiệm tạm thời vai trò của Tổng thống cộng hòa trong trườnghợp khuyết hoặc mất năng lực hành vi của Tổng thống.

Kể từ năm 1993,mỗi chủ tịch bổ nhiệm một thành viên Hội đồng thẩm phán tối cao (Điều 65). Chủ tịch của Thượng nghị viện được bầulại 3 năm/lần.

2.2     Banthường vụ Thượng nghị viện:

Ban thường vụ làcơ quan điều hành của Thượng nghị viện gồm 26 thượng nghị sĩ trong đó có 1 Chủtịch, 8 Phó Chủ tịch, 3 Quản trị viên và 14 thư ký. Ban thường vụ được bầu lại3 năm 1 lần, sau mỗi lần thay đổi Thượng nghị viện. Tất cả các nhóm chính trị đềubắt buộc phải có đại diện trong Ban thường vụ. Quy chế nội bộ của Thượng nghịviện và các đạo luật khác đều thừa nhận, Ban thường vụ có thẩm quyền tập thể rấtrộng trong hoạt động nội bộ của Thượng nghị viện.

2.3.    CácỦy ban của Thượng Nghị viện

a. Ủy ban thường trực Thượng nghị viện[1]:

Thượng nghị viện Pháp hiện nay gồm có7 Ủy ban thường trực : 

1.                 Ủy ban Đối ngoại;  Quốc phòng và lực lượng vũ trang;

2.                 Ủy ban Các vấn đề xã hội;

3.                 Ủy ban Kinh tế;

4.                 Ủy ban Văn hóa, giáo dục và truyềnthông;

5.                 Ủy ban phát triển bền vững, cơ sở hạ tầng,trang thiết bị và quy hoạch lãnh thổ;

6.                 Ủy ban Tài chính;

7.                 Ủy ban về Hiến pháp, pháp luật, Bầu cử; điều chỉnhvà quản lý chung.

b.                 Các ủy ban hỗn hợp[2]

Các ủy ban hỗn hợp(CMP) là một ủy ban gồm bảy thành viên là Hạ nghị sĩ và bảy thượng nghị sĩ cóthể được thành lập theo sáng kiến ​​của Thủ tướng Chính phủ, hoặc theo đề nghịcủa Chủ tịch của hai Viện (kể từ năm 2008) cho một dự án luật, hoặc kiến nghị vềluật. Trường hợp giữa hai viện không thống nhất với nhau về việc thông qua mộtdự án luật hoặc kiến nghị về luật, nhiệm vụ của Ủy ban hỗn hợp là hòa giải haiViện bằng một văn bản chung.

Tương tự như ở Hạnghị viện, Thượng nghị viện cũng thành lập Ủy ban đặc biệt theo yêu cầu củaChính phủ, của Chủ tịch Thượng nghị viện hoặc của Chủ nhiệm một Ủy ban thườngtrực, thủ lĩnh một nhóm chính trị nhằm thẩm tra một văn bản luật đặc biệt.  Các Ủy ban điều tra cũng có thể được thành lậptheo nguyên tắc tỷ lệ nhằm thu thập các thông tin của các vụ việc xác định hoặcvề việc quản lý các dịch vụ công hay quản lý các doanh nghiệp nhà nước. Khônggiống với các Ủy khác, Ủy ban điều tra này không có chức năng lập pháp[3].

3. Thượng nghịsĩ:

a.                 Bầu cử thượng nghị sĩ

Thượng nghị viện gồm 348 thành viên, trong đócó 326 thượng nghị sĩ đại diện cho các tỉnh thành trên lãnh thổ nước Pháp, 10 đạidiện cho các lãnh thổ hải ngoại, 12 đại diện cho cộng đồng người Pháp ở nướcngoài.

Các điều kiện áp dụng với thượng nghị sĩ cũng giống như hạ nghị sĩngoại trừ yêu cầu về tuổi tác: để trở thành một ứng cử viên cho cuộc bầu cử Thượngnghị viện, phải đủ 24 tuổi (theo Luật tổ chức Nghị viện được thông qua ngày 14tháng 4 năm 2011).

b.                 Lương vàphụ cấp của thượng nghị sĩ:

Cũng như Hạ nghịsĩ, Thượng nghị sĩ được hưởng một khoản lương tương đương với mức lương trungbình của quan chức cao nhất của Nhà nước và một khoản trợ cấp phục vụ cho việctham gia thực hiện các công việc của Nghị viện. Từ ngày 01-5-2012, thù lao hàngtháng của thượng nghị sĩ là 5.388,72 euros (sau khi trừ thuế) [4].

4.Bộ phận phục vụ Thượng nghị viện

Việc phục vụ hoạt độngcủa Thượng nghị viện được phân chia giữa các bộ phận phục vụ công tác lập phápvà quản lý hành chính, độc lập với bộ phận phục vụ chung (quản lý nhân sự; Côngtác thư viện, lưu trữ và tài liệu nước ngoài; công nghệ thông tin và phát triểncông nghệ).

Vai trò làm tổng thư ký của Chủ tịch Thượngnghị viện được trao cho tổng thư ký bộ phận phục vụ công tác lập pháp, ông ta sẽlà người được giữ con dấu của Thượng nghị viện, điều này cho thấy ông ta có tầmquan trọng cao hơn so với người đồng nhiệm của mình thuộc Hạ nghị viện. Ngoàira, Hiệp hội quản lý các trợ lý của nghị sĩ (Agas) được gắn với các hoạt động củaTổng thư ký tài vụ[5]