Điều 94 của Luật Tổchức chính quyền địa phương năm 2015 quy định tiếp xúc cử tri là hoạt động quantrọng, tiến hành thường xuyên, mang tính bắt buộc của đại biểu HĐND. Tiếp xúccử tri của đại biểu HĐND là hình thức chủ yếu để thực hiện việc giữ mối liên hệchặt chẽ giữa đại biểu với cử tri ở đơn vị bầu ra mình. Đại biểu phải chịu sựgiám sát của cử tri, có trách nhiệm thu thập và phản ánh trung thực ý kiến, nguyệnvọng, kiến nghị của cử tri; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cử tri. Quahoạt động tiếp xúc cử tri, đại biểu cũng nắm được thực tế việc áp dụng cácchính sách pháp luật tại địa phương, cơ sở từ đó có thể đánh giá sự phù hợp,những khó khăn, bất cập của từng chính sách để kịp thời kiến nghị cấp có thẩmquyền xem xét, điều chỉnh bổ sung cho hợp lý hơn, góp phần xây dựng và hoànthiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Thực hiện trách nhiệm người đại biểu dân cử,đại biểu HĐND thực hiện công tác tiếp xúc cử tri trước, sau các kỳ họp củaHĐND. Trước kỳ họp HĐND, đại biểu HĐND phải tiếp xúc với cử tri để thu thập cácý kiến của nhân dân về những vấn đề mà HĐND sẽ ra nghị quyết tại kỳ họp. Sau kỳhọp đại biểu HĐND tiếp xúc cử tri tại địa điểm đã tiếp xúc trước kỳ họp để báocáo kết quả kỳ họp, báo cáo kết quả giải quyết các kiến nghị của cử tri, phổbiến và giải thích các nghị quyết của HĐND vừa được thông qua. 

Tại các cuộc tiếp xúc cử tri, đại biểu HĐNDlắng nghe tâm tư, nguyện vọng và những đề xuất của cử đi, đông thời sẽ giải đápđược phần lớn các ý kiến, kiến nghị ngay tại hội nghị tiếp xúc; tham gia nhiềugiải pháp giúp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở; đồng thời, thu thậpđược nhiều ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri để kịp thời chuyển đến cáccơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét, giải quyết, trả lời cử tri. Nhờvậy, niềm tin của Nhân đối với Đảng, Nhà nước ngày càng được củng cố và tăngcường, góp phần quan trọng vào xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vữngmạnh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Nhà nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được,hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND vẫn còn một số hạn chế: Hoạt độngtiếp xúc cử tri theo chuyên đề, lĩnh vực chưa nhiều, hình thức chưa phongphú. Số lượng cử tri tham dự nhiều cuộc còn ít. Các vấn đề kiến nghị chủ yếuliên quan đến quyền lợi trực tiếp của cá nhân cử tri, những vấn đề liên quanđến tình hình kinh tế - xã hội hoặc những đề xuất, góp ý xây dựng chủ trương,chính sách của tỉnh, xây dựng chính quyền địa phương ít được đề cập, phản ánh.Nội dung tiếp xúc từng lúc chưa phù hợp, chưa thật sự đáp ứng và giải quyếtthỏa đáng những mong đợi, lợi ích chính đáng của người dân; thời gian dành choviệc đối thoại, trao đổi giữa đại biểu với cử tri trong các cuộc tiếp xúc cửtri còn ít. Kỹ năng tiếp xúc của một số đại biểu còn hạn chế, chưa tạo đượckhông khí gần gũi, cởi mở để cử tri bộc bạch hết tâm tư, nguyện vọng; một sốđại biểu chưa am hiểu sâu tình hình kinh tế - xã hội của địa phương, các quyđịnh pháp luật nên việc trả lời, giải thích kiến nghị của cử tri chưa rõ ràng,thiếu cụ thể. Việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri có lúc, có nơicòn chậm, có vấn đề cử tri đã nêu nhiều lần nhưng không được cơ quan có thẩmquyền giải quyết, dẫn tới tâm lý bàng quan, xem nhẹ vai trò của hội nghị tiếpxúc cử tri.

Vì vây, để hoạt động tiếp túc cử tri diễn rađúng quy định, đúng pháp luật, để cử tri có thể đề xuất những tâm tư nguyệnvọng của mình đối với đại biểu HĐND các cấp, để từ đó đại biểu HĐND có thể kiếnnghị với các cơ quan có thẩm quyền một cách tốt nhất, hiệu quả nhất, cần thựchiện một số giải pháp như sau:

Mộtlà,cần có văn bản hướng dẫn chi tiết về hoạt động tiếp xúc cử tri của HĐND cáccấp. Văn bản cần quy định cụ thể trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc tổchức hội nghị tiếp xúc cử tri, thành phần tham dự bao gồm đại diện lãnh đạochính quyền, đoàn thể địa phương để tham gia giải thích, tiếp thu những kiếnnghị của cử tri tại buổi tiếp xúc; quy định trách nhiệm tổng hợp, phân loạikiến nghị của cử tri, trách nhiệm theo dõi và phản hồi kết quả giải quyết kiếnnghị; quy định về tiếp xúc cử tri chuyên đề. 

Hailà,nâng cao vai trò, trách nhiệm, kỹ năng tiếp xúc cử tri. Đại biểu HĐND nêu caotinh thần trách nhiệm, thường xuyên tự học tập, nghiên cứu và rèn luyện để thựchiện tốt nhiệm vụ của người đại biểu dân cử, trong đó có nhiệm vụ tiếp xúc cửtri; nắm chắc các quy định của pháp luật và các chính sách của địa phương đểkịp thời giải đáp cho cử tri. Thường trực HĐND các cấp cần quan tâm phối hợpvới các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹnăng hoạt động tiếp xúc cử tri cho đại biểu HĐND.

Balà,đại biểu HĐND cần nghiên cứu, chuẩn bị lựa chọn nội dung, những vấn đề liênquan trực tiếp đến cử tri để thông báo nhằm đảm bảo ngắn gọn, phù hợp với địabàn tiếp xúc; dành thời gian hợp lý cho cử tri tham gia ý kiến, kiến nghị. Thựchiện hình thức “trước kỳ họp đại biểu tiếp xúc cử tri điểm nào, sau kỳ họp tiếpxúc tại điểm đó” để thuận tiện cho việc trả lời cử tri. Việc giải đáp, tiếp thuý kiến, kiến nghị của cử tri thuộc cấp nào, đại biểu HĐND cấp đó có trách nhiệmgiải đáp, tiếp thu, tổng hợp để gửi đến Tổ trưởng Tổ đại biểu.

Bốnlà ,thực hiện tốt công tác tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri, đây là vấn đềquan trọng cần quan tâm, để nâng cao chất lượng tổng hợp, ngay từ khâu tổng hợpcủa từng đại biểu đến tổng hợp của Tổ trưởng Tổ đại biểu phải bảo đảm chínhxác, trọng tâm những vấn đề cử tri quan tâm kiến nghị và phải đúng thẩm quyềncủa từng cấp. Văn phòng có trách nhiệm phân loại, tham mưu với Thường trực HĐNDban hành văn bản yêu cầu Ủy ban nhân dân, các cơ quan chức năng xem xét chỉ đạogiải quyết theo quy định.

Nămlà,tăng cường trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp trong việc chỉ đạo, đôn đốccác cơ quan, đơn vị cử đại diện tham gia các buổi tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐNDcác cấp, kịp thời giải thích, ghi nhận những phản ánh, kiến nghị chính đáng củacử tri; đồng thời, quan tâm giải quyết kiến nghị khi được chuyển đến, xác địnhviệc giải quyết là trách nhiệm, yêu cầu bắt buộc, trong đó người đứng đầu cơquan, đơn vị phải chịu trách nhiệm khi không giải quyết hoặc giải quyết chưathỏa đáng đối với kiến nghị của cử tri. Trước mỗi kỳ họp HĐND, Ủy ban nhân dântỉnh phải tổng hợp báo cáo kết quả giải quyết kiến nghị cử tri để HĐND giám sáttheo quy định.

Sáulà,tăng cường công tác theo dõi, đôn đốc và giám sát việc giải quyết kiến nghị củacử tri. Thường trực HĐND, các Ban HĐND, Tổ trưởng Tổ đại biểu và đại biểu HĐNDchủ động, tích cực theo dõi, đôc đốc và giám sát việc giải quyết kiến nghị củacử tri. Tập trung theo dõi, giám sát đến cùng để các ý kiến, kiến nghị chínhđáng của cử tri được giải quyết thỏa đáng.

Bảylà,tăng cường công tác truyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, nghĩa vụ vàquyền lợi của Nhân dân trong việc tham gia hội nghị tiếp xúc cử tri. Quan tâmđến việc đổi mới, đa dạng hóa các phương thức tuyên truyền để Nhân dân hiểu đầyđủ về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của HĐND, về tầm quan trọng của hội nghitiếp xúc cử tri, về quyền và nghĩa vụ công dân trong việc tham gia quản lý nhànước và xã hội. Có biện pháp thích hợp để thu hút được nhiều cử tri thuộc cáctầng lớp Nhân dân tham dự các cuộc tiếp xúc của đại biểu HĐND; Hội nghị tiếpxúc cử tri ngoài công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng theoquy định, cần chú trọng kết hợp các hình thức truyên truyền trực quan và vậnđộng trực tiếp từng cử tri.

TrầnVăn Toàn - Trường Chính trị Lê Duẩn

PhạmXuân Thành - Học viện Chính trị khu vực II

Thông tin cá nhân:

Họvà tên: Phạm Xuân Thành

Đơnvị: Giảng viên khoa Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị khu vực II

Sốđiện thoại: 0969 382 869

Gmail:thanhpx@hcma2.edu.vn

Mãsố thuế: 8675635476

Số tài khoản: 31410003772961, ngân hàng BIDV