Một số quy định chungvề vấn đề bầu cử cần biết là gì?

Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểuHội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 là sự kiện chính trị quan trọngcủa đất nước nhằm lựa chọn, bầu ra những đại biểu tiêu biểu, xứng đáng đại diệncho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân trong Quốc hội và Hội đồngnhân dân các cấp nhiệm kỳ mới, góp phần tích cực vào việc xây dựng, củng cố vàhoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vìnhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. 

Để hiểu rõ hơn về sự kiện trọng đại này, một số quy địnhchung về công tác bầu cử đã được pháp luật quy định như sau:

- Về Nguyên tắc bầu cử: Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân đượctiến hành theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

- Về Tuổi bầu cử và tuổi ứng cử: Tính đến ngày bầu cử được công bố, công dân nước Cộng hòa xã hộichủ nghĩa Việt Nam đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốttuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp theo quyđịnh của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồngnhân dân 2015.

- Về Tiêu chuẩn của người ứng cử:

+ Người ứng cử đại biểu Quốc hội phải đáp ứng các tiêu chuẩn củađại biểu Quốc hội quy định tại Luật tổ chức Quốc hội, đó là:

• Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
• Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam
• Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
• Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.
• Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.
• Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội.

+ Người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phải đáp ứng các tiêuchuẩn của đại biểu Hội đồng nhân dân quy định tại Luật tổ chức chính quyền địaphương, đó là:

• Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
• Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam.
• Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
• Có trình độ văn hóa, chuyên môn, đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu; có điều kiện tham gia các hoạt động của Hội đồng nhân dân.
• Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.

• - Về Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong công tác bầu cử:

  + Quốc hội quyết định ngày bầu cử toàn quốc đối với cuộc bầu cửđại biểu Quốc hội, bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; quyết định việcbầu cử bổ sung đại biểu Quốc hội trong thời gian giữa nhiệm kỳ; quyết định,thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia.

  + Hội đồng bầu cử quốc gia tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội; chỉđạo và hướng dẫn công tác bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

  + Ủy banthường vụ Quốc hội thực hiện việc dự kiến và phân bổ số lượng đại biểu Quốc hộiđược bầu; xác định cơ cấu, thành phần những người được giới thiệu ứng cử đạibiểu Quốc hội; hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ sốlượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; tổ chứcgiám sát công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân, bảođảm cho việc bầu cử được tiến hành dân chủ, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm.

  + Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chínhphủ, Ủy ban nhân dân các cấpthực hiện công tác bầu cử theo quy định của pháp luật; tổ chức thực hiện cácbiện pháp bảo đảm kinh phí, hướng dẫn việc quản lý và sử dụng kinh phí tổ chứcbầu cử, bảo đảm công tác thông tin, tuyên truyền, an ninh, an toàn và các điềukiện cần thiết khác phục vụ cuộc bầu cử.

  + Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức hiệp thương lựa chọn, giớithiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp;tham gia giám sát việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dâncác cấp.

  + Ủy ban bầu cử ở tỉnh,thành phố trực thuộc trung ương tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội tại địaphương; Ủy ban bầu cử ở tỉnh,thành phố trực thuộc trung ương, Ủy ban bầucử ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trựcthuộc trung ương, Ủy ban bầu cửở xã, phường, thị trấn tổ chức bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, đạibiểu Hội đồng nhân dân cấp huyện, đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã tương ứng;các Ban bầu cử, Tổ bầu cử thực hiện công tác bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểuHội đồng nhân dân các cấp theo quy định của Luật này.

  + Thường trực Hội đồng nhân dân dự kiến cơ cấu, thành phần, sốlượng đại biểu Hội đồng nhân dân của cấp mình; Thường trực Hội đồng nhândân, Ủy ban nhân dân cáccấp trong phạm vi nhiệm vụ,quyền hạn của mình có trách nhiệm giám sát, kiểm tra và thực hiện công tác bầucử theo quy định của Luật này và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liênquan.

  + Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội,tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế cótrách nhiệm tạo điều kiện để các tổ chức phụtrách bầu cử thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

  - Về Ngày bầu cử: Ngày bầu cử phải là ngàychủ nhật và được công bố chậm nhất là 115 ngày trước ngày bầu cử.

  Cuộcbầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ2021 - 2026 dự kiến sẽ được tiến hành vào ngày Chủ nhật, 23/5/2021.

  - Về Kinh phí tổ chức bầu cử: Kinh phí tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhândân do ngân sách nhà nước bảo đảm.

   

  Tham khảo:

  Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân 2015

  Luật tổchức chính quyền địa phương 2015

  Luật sửađổi, bổ sung một số điều của luật tổ chức chính phủ và luật tổ chức chính quyềnđịa phương2019

  Luật tổchức quốc hội2014

  Luật sửađổi, bổ sung một số điều của luật tổ chức quốc hội 2020

  Chỉ thị 45-CT/TW ngày 20/6/2020 về lãnh đạo cuộc bầucử đại biểu Quốc hội khoá XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệmkỳ 2021-2026 do Ban Chấp hành Trung ương ban hành;

  Nghị quyết 1185/NQ-UBTVQH14 ngày 11/01/2021 về dự kiến số lượng,cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội khóa XV do Ủy ban Thường vụ Quốc hội banhành;